पेरिस । इजरायलले इरानमा आणविक र सैन्य ठाउँहरू सहित एक सय लक्ष्यमा आक्रमण गरी आणविक वैज्ञानिकहरू र सशस्त्र बलका प्रमुखसहित वरिष्ठ व्यक्तित्वहरूको हत्या गरेपछि विश्व नेताहरूले शुक्रवार संयम अपनाउन आग्रह गरेका छन् ।
यहाँ मुख्य प्रतिक्रियाहरूको सारांश छः
– आणविक बम हुन सक्दैनः संयुक्त राज्य अमेरिका –
अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले फक्स न्युजलाई इजरायलले इरानमाथि आक्रमण गर्नेभन्दा पहिले नै आफूलाई जानकारी भएको बताए । उनले भने, “इरानसँग आणविक बम हुन सक्दैन र हामी वार्ता टेबलमा फर्कने आशा गर्दैछौँ । हेरौँ के हुन्छ ।”
फक्स न्युजले ट्रम्पले इरानले बदला लिएमा अमेरिका आफू र इजरायलको रक्षा गर्न तयार रहेको पनि बताएको उल्लेख गरेको छ ।
– अधिकतम संयमः संयुक्त राष्ट्रसङ्घ –
संयुक्त राष्ट्रसङ्घका महासचिव एन्टोनियो गुटेरेसले ‘दुवै पक्षलाई अधिकतम संयम देखाउन, कुनै पनि हालतमा गहिरो द्वन्द्वमा नडुब्न बच्न’ आग्रह गर्दै ‘यस्तो अवस्था जुन यस क्षेत्रले सायदै सहन सक्छ’ भनेको उनका प्रवक्ताले बताए ।
जारी अमेरिका–इरान वार्ताका बीचमा इजरायलले आणविक प्रतिष्ठानहरूमा गरेको आक्रमणबाट गुटेरेस ‘विशेष चिन्तित’ थिए ।
– गहिरो चिन्तितः चीन –
“चिनियाँ पक्ष… यस्ता कार्यहरूले ल्याउन सक्ने गम्भीर परिणामहरूबाट गहिरो चिन्तित छ”, विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता लिन जियानले भने । उनले ‘सम्बन्धित पक्षहरूलाई क्षेत्रीय शान्ति र स्थिरतालाई बढावा दिने कार्यहरू गर्न र तनावलाई थप बढ्नबाट बच्न’ आह्वान गरे ।
– उचित प्रतिक्रियाः चेक गणराज्य –
चेक गणराज्यका विदेशमन्त्री जान लिपावस्कीले भने, “इरानले हिजबुल्लाह र हमास आन्दोलनसहित धेरै खेलाडीहरूलाई इजरायल राष्ट्रलाई नष्ट गर्ने उद्देश्यले समर्थन गरिरहेको छ र आणविक बम खोजिरहेको छ । त्यसैले मैले देखेको छु कि यो आणविक बमको सम्भावित खतराप्रति इजरायल राष्ट्रको उचित प्रतिक्रिया थियो ।”
– कुनै पनि तनावबाट जोगिनुहोस्ः फ्रान्स –
“हामी सबै पक्षलाई संयम अपनाउन र क्षेत्रीय स्थिरतालाई कमजोर पार्न सक्ने कुनै पनि वृद्धिबाट बच्न आह्वान गर्दछौँ”, फ्रान्सका विदेशमन्त्री जीन–नोएल ब्यारोटले एक्समा भने ।
– खतरनाक वृद्धिः हमास –
“यो आक्रमणले खतरनाक वृद्धि गठन गर्छ जसले क्षेत्रलाई अस्थिर बनाउने धम्की दिन्छ”, इरान–समर्थित, प्यालेस्टिनी उग्रवादी समूह हमासले भन्यो । हमासको सन् २०२३ अक्टोबरको इजरायलमाथिको आक्रमणले गाजा युद्ध सुरु गरेको थियो ।
– कुनै युद्धभूमि छैनः जोर्डन –
जोर्डनले आफ्नो हवाई क्षेत्र बन्द गरेपछि सरकारी प्रवक्ताले राज्य कुनै पनि द्वन्द्वको युद्धभूमि नहुने कुरा पुष्टि गर्दै भने, “जोर्डनले आफ्नो हवाई क्षेत्रको कुनै पनि उल्लङ्घनलाई अनुमति दिएको छैन र दिने छैन ।”
– खतरनाक दृष्टिकोणः ओमान –
आणविक वार्ताका मध्यस्थकर्ता ओमानले भनेको छ, “अन्तर्राष्ट्रिय समुदायलाई यो खतरनाक दृष्टिकोणको अन्त्य गर्न स्पष्ट र दृढ स्थिति अपनाउन आह्वान गर्दछ, जसले कूटनीतिक समाधानलाई अस्वीकार गर्न र क्षेत्रको सुरक्षा र स्थिरतालाई खतरामा पार्छ ।”
– कडा निन्दाः कतार –
गाजा मध्यस्थकर्ता कतारले ‘इजरायली आक्रमणको कडा निन्दा र भत्र्सना’ व्यक्त गरेको छ । कतारको विदेश मन्त्रालयले भन्यो, “खतरनाक वृद्धिले क्षेत्रको सुरक्षा र स्थिरतालाई धम्की दिन्छ र तनाव कम गर्ने र कूटनीतिक समाधानमा पुग्ने प्रयासहरूमा बाधा पु¥याउँछ ।”
– आक्रामक कार्यः टर्की –
“इजरायलले थप द्वन्द्वहरू निम्त्याउन सक्ने आफ्ना आक्रामक कार्यहरूलाई तुरुन्त बन्द गर्नुपर्छ”, टर्कीको विदेश मन्त्रालयले एक वक्तव्यमा भन्यो ।
– तनाव तुरुन्त घटाऊ : बेलायत –
बेलायती प्रधानमन्त्री किर स्टारमरले एक वक्तव्यमा भने, “यी आक्रमणका रिपोर्टहरू चिन्ताजनक छन् र हामी सबै पक्षलाई पछाडि हट्न र तनाव तुरुन्त घटाउन आग्रह गर्छौं । वृद्धिले क्षेत्रमा कसैको पनि सेवा गर्दैन ।”
– आत्मरक्षाको वैध अधिकारः यमनका हुथी विद्रोहीहरू –
तेहरान–समर्थित हुथी विद्रोहीहरूले टेलिग्राममा भनेका छन्, “हामी इरानको पूर्ण र वैध अधिकारलाई… आफ्नो आणविक कार्यक्रम विकास गर्न समर्थन गर्छौं र इरानविरुद्ध क्रूर इजरायली आक्रमणको कडा निन्दा गर्छौं र सबै सम्भावित माध्यमबाट जवाफ दिने यसको पूर्ण र वैध अधिकारलाई पुष्टि गर्छौं ।”
